ਗੁਜਰਾਤ ਦੰਗਿਆਂ ਲਈ ਮੋਦੀ ਦੋਸ਼ੀ
2002 ਦੇ ਗੁਜਰਾਤ ਦੰਗਿਆਂ ਲਈ ਸੁਪ੍ਰੀਮ ਕੋਰਟ ਦੁਆਰਾ ਗਠਿਤ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਜਾਂਚ ਦਲ (ਐੱਸ ਆਈ ਟੀ)ਨੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਨਰੇਂਦਰ ਮੋਦੀ ਨੂੰ ਦੋਸ਼ੀ ਠਹਿਰਾਇਆ ਹੈ । ਹਫ਼ਤਾਵਾਰ ਪਤ੍ਰਿਕਾ ‘ਤਹਿਲਕਾ ’ ਨੇ ਇਹ ਦਾਅਵਾ ਐੱਸ ਆਈ ਟੀ ਦੀ ਸੁਪ੍ਰੀਮ ਕੋਰਟ ਨੂੰ ਸੌਂਪੀ ਗਈ ਰਿਪੋਰਟ ਦਾ ਖੁਲਾਸਾ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਕੀਤਾ । ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਮੀਡੀਆ ਵਿੱਚ ਖਬਰਾਂ ਆਈਆਂ ਸਨ ਕਿ ਐੱਸ ਆਈ ਟੀ ਨੇ ਮੋਦੀ ਨੂੰ ‘ਕਲੀਨਚਿਟ’ ਦੇ ਦਿੱਤੀ ਹੈ । ਦੰਗਿਆਂ ਵਿੱਚ ਦੋ ਹਜਾਰ ਲੋਕ ਮਾਰੇ ਗਏ ਸਨ ।
‘ਤਹਿਲਕਾ’ ਨੇ ਐੱਸ ਆਈ ਟੀ ਦੀ 600 ਪੇਜ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਦੱਸਿਆ ਹੈ ਕਿ ਦੰਗਿਆਂ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਮੋਦੀ ਦੇ ਫੈਸਲੇ ਸ਼ੱਕੀ , ਉਕਸਾਉਣ ਵਾਲੇ ਅਤੇ ਭੇਦਭਾਵਪੂਰਨ ਸਨ । ਨਰੋਡਾ ਪਾਟਿਆ ਅਤੇ ਗੁਲਬਰਗ ਸੋਸਾਇਟੀ ਕਾਂਡ ਦੀ ਪੁਲਿਸ ਜਾਂਚ ਨੂੰ ਵੀ ਭੇਦਭਾਵਪੂਰਨ ਮੰਨਿਆ ਗਿਆ ਹੈ । ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ 27 ਫਰਵਰੀ 2002 ਨੂੰ ਗੋਧਰਾ ਵਿੱਚ ਸਾਬਰਮਤੀ ਐਕਸਪ੍ਰੈਸ ਦੇ ਕੋਚ ਵਿੱਚ ਅੱਗ ਲਗਾਏ ਜਾਣ ਦਾ ਜਿਕਰ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਵਾਰਦਾਤ ਦੇ ਬਾਅਦ ਜਦੋਂ ਲੋਕ ਭੜਕੇ ਹੋਏ ਸਨ ਤਾਂ ਮੋਦੀ ਨੇ ਅੱਗ ਵਿੱਚ ਘੀ ਪਾਉਣ ਦਾ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ।
ਐੱਸ ਆਈ ਟੀ ਨੇ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਤੱਥਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਮਾਣ ਮੰਨਦੇ ਹੋਏ ਅੱਗੇ ਜਾਂਚ ਨਹੀਂ ਵਧਾਉਣ ਦਾ ਸੁਝਾਅ ਦਿੱਤਾ ਹੈ । ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਐੱਸ ਆਈ ਟੀ ਨੇ ਜਾਂਚ ਵਿੱਚ ਆਈਆਂ ਪਰੇਸ਼ਾਨੀਆਂ ਅਤੇ ਮਜਬੂਰੀਆਂ ਦਾ ਵੀ ਜਿਕਰ ਕੀਤਾ ਹੈ । ਸੀ ਬੀ ਆਈ ਦੇ ਪੂਰਵ ਨਿਦੇਸ਼ਕ ਆਰਕੇ ਰਾਘਵਨ ਦੀ ਪ੍ਰਧਾਨਗੀ ਵਾਲੀ ਐੱਸ ਆਈ ਟੀ ਨੇ ਇਹ ਰਿਪੋਰਟ ਮਈ 2010 ਵਿੱਚ ਸੁਪ੍ਰੀਮ ਕੋਰਟ ਨੂੰ ਸੌਂਪੀ ਸੀ । ਇਸਨੂੰ ਅਜੇ ਤੱਕ ਸਾਰਵਜਨਿਕ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ । ਰਿਪੋਰਟ ਉੱਤੇ ਸੁਪ੍ਰੀਮ ਕੋਰਟ ਵਿੱਚ ਜਸਟਿਸ ਡੀ ਕੇ ਜੈਨ , ਪੀ ਸਤਸਿਵਮ ਅਤੇ ਆਫਤਾਬ ਆਲਮ ਦੀ ਬੈਂਚ 3 ਮਾਰਚ ਨੂੰ ਅਗਲੇ ਕਦਮ ਦੇ ਬਾਰੇ ਵਿੱਚ ਆਦੇਸ਼ ਦੇਵੇਗੀ ।
ਮੋਦੀ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਕੀ - ਕੀ
* ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਰਿਕਾਰਡ ਨਸ਼ਟ ਕੀਤੇ , ਫਿਰਕੂ ਵਿਚਾਰਧਾਰਾ , ਭੜਕਾਊ ਭਾਸ਼ਣ , ਘੱਟਗਿਣਤੀਆਂ ਨਾਲ ਭੇਦਭਾਵ , ਸੰਘ ਨੇਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਮੁਖਤਾ , ਨਿਰਪੱਖ ਅਫਸਰਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਤਾੜਿਤ(ਟਾਰਚਰ) ਕੀਤਾ
ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਕੀ - ਕੀ
‘ਗ੍ਰਹਿ ਰਾਜਮੰਤਰੀ ਗੋਰਧਨ ਜਡਾਫਿਆ , ਜੋ ਦੰਗਿਆਂ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਸਿਧੇ ਮੋਦੀ ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਵਿੱਚ ਸਨ । ਉਹ ਉੱਤਮ ਪੁਲਿਸ ਅਧਿਕਾਰੀ ਐਮ ਕੇ ਟੰਡਨ ਅਤੇ ਪੀ ਬੀ ਗੋਂਦਿਆ ਨੂੰ ਦੰਗਿਆਂ ਫੈਲਾਣ ਲਈ ਨਿਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਰਹੇ ਸਨ । ’ ( ਪੇਜ 168 , 169 ਉੱਤੇ )
‘ਗੁਲਬਰਗ ਸੋਸਾਇਟੀ , ਨਰੋਡਾ ਪਾਟਿਆ ਅਤੇ ਦੂਜੀਆਂ ਥਾਵਾਂ ਤੇ ਹੋਏ ਹਤਿਆਕਾਂਡਾਂ ਨੂੰ ਮੋਦੀ ਨੇ ਆਮ ਢੰਗ ਨਾਲ ਲਿਆ । ਉਹ ਬਿਆਨ ਦੇ ਰਹੇ ਸਨ ਕਿ ਹਰ ਕਰਿਆ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ ਹੁੰਦੀ ਹੈ । ’ ( ਪੇਜ 69 )
‘ਮੋਦੀ ਦੀ ਮਾਨਸਿਕਤਾ ਦਾ ਅੰਦਾਜਾ ਇਸ ਤੋਂ ਵੀ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਘੱਟਗਿਣਤੀਆਂ ਦੀਆਂ ਹਤਿਆਵਾਂ ਦੀ ਸਖਤ ਨਿੰਦਿਆ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ , ਜਿਸਦੇ ਨਾਲ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਫਿਰਕੂ ਮਾਹੌਲ ਭੜਕਿਆ । ’ ( ਪੇਜ 153 )
‘ਜਦੋਂ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਹਿੰਦੂਆਂ ਅਤੇ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਦੀਆਂ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਭੜਕੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਸਨ , ਅਜਿਹੇ ਵਿੱਚ ਬਤੌਰ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਮੋਦੀ ਦੇ ਬਿਆਨ ਵੀ ਉਕਸਾਉਣ ਵਾਲੇ ਸਨ । ’ ( ਐੱਸ ਆਈ ਟੀ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਦੀ ਟਿੱਪਣੀ ਪੇਜ 13 ਉੱਤੇ )
‘ਇੱਕ ਵਿਵਾਦਾਸਪਦ ਫੈਸਲਾ ਲੈਂਦੇ ਹੋਏ ਮੋਦੀ ਨੇ ਆਪਣੇ ਦੋ ਅਹਿਮ ਮੰਤਰੀਆਂ ਅਸ਼ੋਕ ਭੱਟ ਅਤੇ ਆਈ ਕੇ ਜਦੇਜਾ ਨੂੰ ਅਹਿਮਦਾਬਾਦ ਸਿਟੀ ਪੁਲਿਸ ਕੰਟਰੋਲ ਰੂਮ ਭੇਜਿਆ , ਜਿੱਥੋਂ ਉਹ ਸਿੱਧੇ ਦੰਗਾਈਆਂ ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਵਿੱਚ ਸਨ । ਇਸ ਗੱਲ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਦੋਨਾਂ ਦੇ ਮੋਬਾਇਲ ਫੋਨ ਰਿਕਾਰਡ ਤੋਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ । ’
‘ਦੰਗਿਆਂ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਨਿਰਪੱਖ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਣ ਵਾਲੇ ਅਤੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਜਾਨ ਬਚਾਉਣ ਵਾਲੇ ਪੁਲਿਸ ਅਫਸਰਾਂ ਨੂੰ ਗਲਤ ਢੰਗ ਨਾਲ ਟਰਾਂਸਫਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ । ’ ( ਐੱਸ ਆਈ ਟੀ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਦੀ ਟਿੱਪਣੀ ਪੇਜ 7 , 8 ਉੱਤੇ )
‘ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਪੁਲਿਸ ਦੇ ਵਾਇਰਲੈਸ ਰਿਕਾਰਡ ਨੂੰ ਨਸ਼ਟ ਕਰਾ ਦਿੱਤਾ । ਇਸ ਕਰਕੇ ਦੰਗਿਆਂ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਪੁਲਿਸ ਅਤੇ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਵਿੱਚ ਹੋਈ ਗੱਲਬਾਤ ਦਾ ਕੋਈ ਪ੍ਰਮਾਣ ਨਹੀਂ ਮਿਲਿਆ । ’ ( ਪੇਜ 3 )
‘ਮੋਦੀ ਭੇਦਭਾਵ ਬਰਤਦੇ ਹੋਏ ਦੰਗਿਆਂ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਅਹਿਮਦਾਬਾਦ ਦੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਗਏ ਜਿੱਥੇ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਅਲਪ ਸੰਖਿਅਕ ਮਾਰੇ ਗਏ ਸਨ । ਉਹ ਉਸੇ ਦਿਨ 300 ਕਿ ਮੀ ਦਾ ਸਫਰ ਤੈਅ ਕਰਕੇ ਗੋਧਰਾ ਗਏ । ’ ( ਪੇਜ 67 )
‘ਦੰਗਿਆਂ ਦੇ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਮੁਕੱਦਮਿਆਂ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਵਲੋਂ ਪੈਰਵੀ ਲਈ ਸੰਘ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਲੋਕ ਮੁੱਦਈ ਬਣਾਇਆ । ਇਸ ਤੋਂ ਸਾਬਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸਰਕਾਰ ਮੁਕੱਦਮਿਆਂ ਦੀ ਪੈਰਵੀ ਲਈ ਵੀ ਰਾਜਨੀਤਕ ਸੰਬੰਧਾਂ ਵਾਲੇ ਵਕੀਲ ਚਾਹੁੰਦੀ ਸੀ । ’
‘ਗੁਜਰਾਤ ਸਰਕਾਰ ਨੇ 28 ਫਰਵਰੀ 2002 ਨੂੰ ਵਿਸ਼ਵ ਹਿੰਦੂ ਪਰਿਸ਼ਦ ਦੁਆਰਾ ਆਯੋਜਿਤ ਗੈਰਕਾਨੂਨੀ ਬੰਦ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਦੇ ਕੋਈ ਉਪਾਅ ਨਹੀਂ ਕੀਤੇ । ਇਸਦੇ ਉਲਟ ਭਾਜਪਾ ਨੇ ਇਸਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕੀਤਾ । ’ ( ਪੇਜ 69 )
‘ਮਕਾਮੀ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਨਰੋਡਾ ਪਾਟਿਆ ਅਤੇ ਗੁਲਬਰਗ ਸੋਸਾਇਟੀ ਹਤਿਆਕਾਂਡ ਦੀ ਜਾਂਚ ਠੀਕ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ । ਜਾਂਚ ਕਰਤਿਆਂ ਨੇ ਜਾਣ ਬੁੱਝ ਕੇ ਸੰਘ ਵਰਕਰਾਂ ਅਤੇ ਭਾਜਪਾ ਨੇਤਾਵਾਂ ਦੇ ਸੇਲਫੋਨ ਰਿਕਾਰਡ ਨੂੰ ਨਜਰਅੰਦਾਜ ਕੀਤਾ । ’
ਐੱਸ ਆਈ ਟੀ ਦੀ ਪਰੇਸ਼ਾਨੀ ਅਤੇ ਮਜਬੂਰੀ
ਜਾਂਚ ਦਲ ਦੇ ਕੋਲ ਸਜ਼ਾ ਦਵਾਉਣ ਵਾਲੇ ਕਾਨੂੰਨੀ ਪ੍ਰਾਵਧਾਨ ਨਹੀਂ ਸਨ ।
ਹਾਲਾਂਕਿ , ਦੰਗਿਆਂ ਦੀ ਸਾਜਿਸ਼ ਉੱਚ ਸਤਰ ਉੱਤੇ ਰਚੀ ਗਈ ਸੀ , ਇਸਲਈ ਦਸਤਾਵੇਜੀ ਪ੍ਰਮਾਣ ਨਹੀਂ ਮਿਲੇ ।
ਕੋਈ ਵੀ ਪੁਲਿਸ ਅਧਿਕਾਰੀ ਜਾਂ ਨੌਕਰਸ਼ਾਹ ਮੁੱਖਮੰਤਰੀ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਬੋਲਣ ਦਾ ਸਾਹਸ ਨਹੀਂ ਵਿਖਾ ਪਾਇਆ ।
ਦਾਗੀ ਅਫਸਰਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਪਦਸਥਾਪਨਾ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਅਤੇ ਸੇਵਾਨਿਵ੍ਰੱਤੀ ਦੇ ਬਾਅਦ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਜ਼ਿੰਮੇਦਾਰੀ ਦੇਣ ਦਾ ਬਚਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ।
No comments:
Post a Comment