ਮਿਸਰ ਦੇ ਲੋਕ ਐਸੀ ਮਿਸਾਲ ਪੈਦਾ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ ਜਿਸ ਦੀ ਵਿਸ਼ਵ ਨੂੰ ਡਾਹਢੀ ਲੋੜ ਹੈ -ਮਿਖੇਲ ਗੋਰਬਾਚੇਵ
ਪਹਿਲਾਂ ਟਿਊਨੀਸ਼ੀਆ ਵਿੱਚ ਅਤੇ ਹੁਣ ਮਿਸਰ ਵਿੱਚ , ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀ ਆਵਾਜ਼ ਬੁਲੰਦ ਕੀਤੀ ਹੈ ਅਤੇ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਸਰਬਸੱਤਾਵਾਦੀ ਸ਼ਾਸਨ ਦੇ ਅਧੀਨ ਨਹੀਂ ਰਹਿਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਅਤੇ ਅਜਿਹੇ ਸ਼ਾਸਨਾਂ ਤੋਂ ਤੰਗ ਆ ਗਏ ਹਨ ਜੋ ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੋਂ ਸੱਤਾ ਨੂੰ ਚਿੰਬੜੇ ਹੋਏ ਹਨ ।
ਅੰਤ ਨੂੰ , ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਅਵਾਜ ਨਿਰਣਾਇਕ ਹੋਵੇਗੀ । ਅਰਬ ਅਭਿਜਾਤ ਵਰਗਾਂ , ਮਿਸਰ ਦੇ ਗੁਆਂਢੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਅਤੇ ਸੰਸਾਰ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਨੂੰ ਇਹ ਸਮਝ ਲੈਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਇਸ ਤਥ ਨੂੰ ਆਪਣੀਆਂ ਰਾਜਨੀਤਕ ਗਿਣਤੀਆਂ ਮਿਣਤੀਆਂ ਵਿੱਚ ਲੈਣਾ ਬਣਦਾ ਹੈ ।
ਹੁਣ ਵਾਪਰ ਰਹੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਦੇ ਖੁਦ ਮਿਸਰ ਲਈ ,ਮਧ ਪੂਰਬ ਦੇ ਲਈ , ਅਤੇ ਮੁਸਲਮਾਨ ਜਗਤ ਲਈ ਦੂਰਗਾਮੀ ਨਤੀਜੇ ਨਿਕਲਣਗੇ ।
ਫਿਰ ਵੀ ਨੇਤਾਵਾਂ ਅਤੇ ਮੀਡਿਆ ਦੁਆਰਾ ਟਿੱਪਣੀਆਂ ਵਿੱਚ ਵੱਡੀ ਚਿੰਤਾ ਪ੍ਰਗਟ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ। ਕਈਆਂ ਨੂੰ ਡਰ ਹੈ ਕਿ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਅੰਦੋਲਨ ਅਰਾਜਕਤਾ ਵਿੱਚ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕੱਟੜਪੰਥੀ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ ਵੱਲ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਲਾਮੀ ਦੁਇਨਸਾਫ਼ ਅਤੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਮੁਦਾਏ ਦੇ ਵਿੱਚ ਟਕਰਾਓ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ । ਇਨ੍ਹਾਂ ਸੰਦੇਹਾਂ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਮਿਸਰ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਪ੍ਰਤੀ ਅਤੇ ਹੋਰ ਅਰਬ ਦੇਸ਼ਾਂ ਪ੍ਰਤੀ ਅਵਿਸ਼ਵਾਸ ਹੈ ।
ਬਹੁਤ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ , ਅਰਬ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਬਾਰੇ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰੰਪਰਕ ਰਾਜਨੀਤਕ ਸੋਚ ਇੱਕ ਝੂਠੇ ਵਿਰੋਧਾਭਾਸ ਉੱਤੇ ਆਧਾਰਿਤ ਸੀ: ਸੱਤਾਵਾਦੀ ਹਕੂਮਤਾਂ ਜਾਂ ਕੱਟੜਵਾਦ , ਉਗਰਵਾਦ , ਆਤੰਕਵਾਦ । ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਰਕਾਰਾਂ ਦੇ ਨੇਤਾ ਵੀ ਸਥਿਰਤਾ ਦੇ ਰੱਖਿਅਕ ਵਜੋਂ ਆਪਣੀਆਂ ਭੂਮਿਕਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਕਰਦੇ ਲੱਗ ਰਹੇ ਸੀ । ਪਰ ਪਰਦੇ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਗੰਭੀਰ ਸਾਮਾਜਕ ਅਤੇ ਆਰਥਕ ਸਮਸਿਆਵਾਂ ਵੱਧਦੀਆਂ ਗਈਆਂ। ਖੜੋਤ ਮੁਖੀ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾਵਾਂ, ਵਿਆਪਕ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ , ਅਮੀਰ ਅਤੇ ਗਰੀਬ ਦੇ ਵਿੱਚ ਖਾਈ ਦਾ ਚੌੜਾ ਹੁੰਦੇ ਜਾਣਾ , ਅਤੇ ਲੱਖਾਂ ਜਵਾਨ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਹਤਾਸ਼ਾ ਦਾ ਜੀਵਨ ਸਾਮਾਜਕ ਅਸ਼ਾਂਤੀ ਨੂੰ ਸ਼ਹਿ ਦੇ ਰਹੇ ਸਨ ।
ਮਿਸਰ ਮਧ ਪੂਰਬ ਵਿੱਚ ਅਤੇ ਅਰਬ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਦੇਸ਼ ਹੈ । ਇਸਦਾ ਸਥਿਰ ਵਿਕਾਸ ਸਾਰਿਆਂ ਦੇ ਹਿੱਤ ਵਿੱਚ ਹੈ । ਲੇਕਿਨ ਕੀ ਸਥਿਰਤਾ ਦਾ ਭਾਵ ਨਿਰੰਤਰ ਸੰਕਟਕਾਲੀ ਰਾਜ ਹੁੰਦਾ ਹੈ , ਜਿਸ ਤਹਿਤ ਲੱਗਭੱਗ ਤਿੰਨ ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੋਂ ਸਾਰੇ ਅਧਿਕਾਰ ਅਤੇ ਅਜਾਦੀਆਂ ਮੁਲਤਵੀ ਕੀਤੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਸ਼ਾਖਾ ਨੂੰ ਬੇਹੱਦ ਸ਼ਕਤੀਆਂ , ਅਤੇ ਮਨਮਾਨੇ ਢੰਗ ਨਾਲ ਹਕੂਮਤ ਦਾ ਲਸੰਸ ਦਿੱਤਾ ਹੋਇਆ ਹੈ?
ਜੋ ਲੋਕ ਕਾਹਿਰਾ ਵਿੱਚ ਤਹਿਰੀਰ ਚੌਕ ਅਤੇ ਮਿਸਰ ਦੇ ਹੋਰ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਦੀਆਂ ਸੜਕਾਂ ਤੇ ਨਿਕਲ ਆਏ ਉਹ ਇਸ ਡਰਾਮੇ ਦੇ ਅੰਤ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸਨ । ਮੈਨੂੰ ਭਰੋਸਾ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਬਹੁਤੇ ਸੱਤਾਵਾਦ ਅਤੇ ਉਗਰਵਾਦ , ਧਾਰਮਿਕ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਹੋਰ ਕਿਸੇ ਰੰਗ ਦਾ, ਨੂੰ ਵੀ ਓਨੀ ਹੀ ਨਫਰਤ ਕਰਦੇ ਹਨ ।
ਹੋਸਨੀ ਮੁਬਾਰਕ ਨੇ ਫ਼ੈਸਲਾ ਦੀ ਘੋਸ਼ਣਾ ਕਰਕੇ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੇ ਲਈ ਇੱਕ ਹੋਰ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰਮ ਨਹੀਂ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਵਾਨ ਕਰ ਲਿਆ ਸੀ ਕਿ ਹੁਣ ਦੇਸ਼ ਦੀਆਂ ਸਮਸਿਆਵਾਂ ਨੂੰ ਪੁਰਾਣੀ ਵਿਵਸਥਾ ਦੇ ਅੰਦਰ ਹੱਲ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ।
ਆਪਣੇ ਕਪਟਪੂਰਣ ਇਤਹਾਸ , ਅਨੂਠੀ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤੀ ਅਤੇ ਅਨੇਕ ਜੋਖਮਾਂ ਅਤੇ ਖਤਰਿਆਂ ਦੇ ਨਾਲ ਭਰੇ ਅਰਬ ਜਗਤ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਬਾਕੀ ਸਾਰੀ ਦੁਨੀਆਂ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਇੱਕ ਹੀ ਤਰੀਕਾ ਹੈ । ਅਤੇ ਇਹ ਇੱਕੋ ਇੱਕ ਰਸਤਾ ਲੋਕਤੰਤਰ ਦਾ ਰਸਤਾ ਹੈ , ਇਸ ਸਮਝ ਦੇ ਨਾਲ ਕਿ ਰਸਤਾ ਔਖਾ ਹੈ ਅਤੇ ਲੋਕਤੰਤਰ ਕੋਈ ਜਾਦੂ ਦੀ ਛੜੀ ਨਹੀਂ ਹੈ ।
ਮੁਬਾਰਕ ਇਸ ਕਠਿਨ ਪਰਿਵਰਤਨ ਦੇ ਦੌਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾ ਸਕਦਾ ਸੀ । ਲੇਕਿਨ ਅਜਿਹਾ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ ।
ਮੁਬਾਰਕ ਨੇ ਮਧ ਪੂਰਬ ਸੰਘਰਸ਼ ਦੇ ਸ਼ਾਂਤੀਪੂਰਨ ਸਮਾਧਾਨ ਲਈ ਖੋਜ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਨਿਰਵਿਵਾਦ ਯੋਗਦਾਨ ਦਿੱਤਾ ਹੈ , ਅਤੇ ਮਿਸਰ ਵਿੱਚ ਉਸ ਦੇ ਸਮਰਥਕ ਹਨ। ਮੈਂ ਉਸ ਨੂੰ ਮਿਲਿਆ ਹਾਂ , ਅਤੇ ਮੈਨੂੰ ਪਤਾ ਹੈ ਉਹ ਮਜਬੂਤ ਚਰਿੱਤਰ ਅਤੇ ਦ੍ਰਿੜ ਸੰਕਲਪ ਵਾਲਾ ਆਦਮੀ ਹੈ । ਲੇਕਿਨ ਬਹੁਗਿਣਤੀ ਲੋਕਾਂ ਮਿਸਰ ਦੇ ਪਰਿਵਰਤਨ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਵਜੋਂ ਉਸਦੀ ਘੋਸ਼ਣਾ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਲਈ ਕੁਝ ਹੋਰ ਸਮਾਂ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਦੇ ਤੌਰ ਤੇ ਵੇਖਿਆ । ਸੁਪ੍ਰੀਮ ਫੌਜੀ ਪਰਿਸ਼ਦ , ਜਿਸ ਨੂੰ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੇ ਅਸਤੀਫੇ ਦੇ ਬਾਅਦ ਸੱਤਾ ਸੌਂਪ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ , ਇਹ ਤਥ ਉਸਨੂੰ ਦਿਮਾਗ ਵਿੱਚ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ।
ਮਿਸਰ ਅਤੇ ਅਰਬ ਪੂਰਬ ਦੇ ਹੋਰ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਹੱਲ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਸਮੀਕਰਨ ਦੇ ਕਈ ਅਗਿਆਤ ਪੱਖ ਹਨ । ਸਭ ਤੋਂ ਵਧ ਇਸਲਾਮੀ ਕਾਰਕ ਅਨੁਮਾਨ ਤੋਂ ਪਰੇ ਹੈ । ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਅੰਦੋਲਨ ਵਿੱਚ ਇਸਦੀ ਜਗ੍ਹਾ ਕੀ ਹੈ ? ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਾ ਇਸਲਾਮ ਸਾਹਮਣੇ ਆਵੇਗਾ ?
ਆਪਣੇ ਆਪ ਮਿਸਰ ਵਿੱਚ , ਇਸਲਾਮੀ ਗੁਟਾਂ ਹੁਣ ਤੱਕ ਸੰਜਮ ਦੇ ਨਾਲ ਵਿਵਹਾਰ ਕੀਤਾ ਹੈ , ਜਦੋਂ ਕਿ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਬਾਹਰ ਕੁੱਝ ਗੈਰ ਜ਼ਿੰਮੇਦਾਰ ਅਤੇ ਉਤੇਜਕ ਐਲਾਨ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ ।
ਇਸਲਾਮ ਨੂੰ ਇੱਕ ਵਿਨਾਸ਼ਕਾਰੀ ਸ਼ਕਤੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਵੇਖਣਾ ਭੁੱਲ ਹੋਵੇਗੀ । ਇਸਲਾਮੀ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤੀ ਦੇ ਇਤਹਾਸ ਵਿੱਚ ਅਜਿਹੇ ਦੌਰ ਹਨ ਸ਼ਾਮਲ ਜਦੋਂ ਇਹ ਦੁਨੀਆਂ ਦੀ ਸਭਿਅਤਾ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਵਿੱਚ ਆਗੂ ਸੀ । ਵਿਗਿਆਨ , ਸਿੱਖਿਆ ਅਤੇ ਸਾਹਿਤ ਵਿੱਚ ਇਸਦੇ ਯੋਗਦਾਨ ਤੇ ਕਿੰਤੂ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ । ਇਸਲਾਮੀ ਸਿੱਧਾਂਤ ਮਜ਼ਬੂਤੀ ਨਾਲ ਸਾਮਾਜਕ ਇਨਸਾਫ਼ ਅਤੇ ਸ਼ਾਂਤੀ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰਦੇ ਹਨ । ਇਹ ਇਸਲਾਮ ਜੋ ਇਨ੍ਹਾਂ ਮੁੱਲਾਂ ਉੱਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਇਸਦੀ ਮਹਾਨ ਸ਼ਕਤੀ ਸਮਰੱਥਾ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ ।
ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ , ਤੁਰਕੀ , ਇੰਡੋਨੇਸ਼ੀਆ ਅਤੇ ਮਲੇਸ਼ੀਆ ਵਰਗੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਜਮਹੂਰੀ ਪ੍ਰਕਰਿਆਵਾਂ ਅਤੇ ਅਸਲੀ ਸਾਮਾਜਕ ਉਪਲੱਬਧੀਆਂ ਆਸ਼ਾਵਾਦ ਪੇਸ਼ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ ।
ਮਿਸਰ ਦੇ ਪਰਿਵਰਤਨ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਹੁਣ ਅਤਿਅੰਤ ਜ਼ਿੰਮੇਦਾਰੀ ਅਤੇ ਸੰਤੁਲਿਤ ਨਿਰਣੇ ਅਤੇ ਕਾਰਵਾਈ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਦੇ ਨਾਲ ਵਿਵਹਾਰ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ । ਮਿਸਰ ਦੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਤੋਂ ਸਿੱਖੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਸਬਕਾਂ ਦਾ ਸਰੋਕਾਰ ਸਿਰਫ ਅਰਬ ਦੁਨੀਆਂ ਤੱਕ ਸੀਮਤ ਨਹੀਂ ।
ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਵਿਵਸਥਾਵਾਂ ਹਰ ਜਗ੍ਹਾ ਮੌਜੂਦ ਹਨ । ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਉਮਰ ਅਤੇ ਮੂਲ ਭਿੰਨ ਹੁੰਦੇ ਹਨ । ਕੁੱਝ ਜਨਤਕ ਜਮਹੂਰੀ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਦੇ ਬਾਅਦ ਹੋਈਆਂ ਵਾਪਸੀਆਂ ਦਾ ਨਤੀਜਾ ਹਨ । ਦੂਸਰਿਆਂ ਨੂੰ ਅਨੁਕੂਲ ਵਪਾਰ ਪਰਿਆਵਰਣ ਅਤੇ ਉੱਚੀਆਂ ਜਿਣਸ ਕੀਮਤਾਂ ਦੇ ਕਾਰਨ ਸੱਤਾ ਮਿਲ ਗਈ । ਬਹੁਤੀਆਂ ਨੇ ਤੇਜ ਆਰਥਕ ਵਿਕਾਸ ਉੱਤੇ ਬਹੁਤ ਵਾਰ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦਰਿਤ ਕੀਤਾ।
ਕਈ ਨੀਝਵਾਨਾਂ ਨੇ ਸਿੱਟਾ ਕੱਢਿਆ ਹੈ ਕਿ ਇੱਕ ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਨੁਕਤੇ ਉੱਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਰਕਾਰਾਂ ਅਤੇ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਸੌਦਾ ਇੱਕ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਾ ਮਾਰਿਆ ਸੀ : ਅਜਾਦੀ ਅਤੇ ਮਨੁੱਖ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਦੇ ਬਦਲੇ ਵਿੱਚ ਆਰਥਕ ਵਿਕਾਸ ।
ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰੀਆਂ ਸਰਕਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਗੰਭੀਰ ਦੋਸ਼ ਹੈ: ਸਰਕਾਰ ਅਤੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਵਿੱਚ ਦੀ ਖਾਈ , ਫੀਡਬੈਕ ਦੀ ਅਣਹੋਂਦ , ਜਿਸਦਾ ਨਤੀਜਾ ਦੇਰ ਅਵੇਰ ਗੈਰਜਿੰਮੇਦਾਰ ਅਤੇ ਬੇਲਗਾਮ ਸ਼ਕਤੀ ਵਿੱਚ ਨਿਕਲਦਾ ਹੈ ।
ਅਜਿਹੀਆਂ ਸਰਕਾਰਾਂ ਦੇ ਨੇਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਚਿਤਾਵਨੀ ਦੇ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ । ਉਹ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਤਸੱਲੀ ਦੇਣਾ ਜਾਰੀ ਰੱਖ ਸੱਕਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਗੱਲ ਵੱਖ ਹੈ , ਸਥਿਤੀ ਕਾਬੂ ਹੇਠ ਹੈ। ਫਿਰ ਵੀ ਉਹ ਹੈਰਾਨ ਹੋਣਗੇ ਕਿ ਇਹ ਕਾਬੂ ਕਿੰਨਾ ਕੁ ਚਿਰ ਰਹੇਗਾ । ਆਪਣੇ ਦਿਲ ਵਿੱਚ , ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਮਝ ਲੈਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਹਮੇਸ਼ਾ ਲਈ ਨਹੀਂ ਰਹਿਣਾ , ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਵਿੱਚੋਂ ਬਹੁਤਾ ਮਹਿਜ ਉਪਚਾਰਿਕਤਾ ਹੈ ।
ਇਸ ਲਈ ਲਾਜ਼ਮੀ ਸਵਾਲ ਉੱਭਰ ਆਉਂਦਾ ਹੈ : ਅੱਗੇ ਕੀ ? ਨਕਲੀ ਲੋਕਤੰਤਰ ਵਿਚ ਵਿਚਰਨਾ ਜਾਰੀ ਰੱਖਿਆ ਜਾਵੇ , ਜੋ ਹਮੇਸ਼ਾ ਹੀ ਸੱਤਾਰੂੜ ਸਮੂਹ ਨੂੰ ੮0 ਫ਼ੀਸਦੀ ਤੋਂ ੯੦ ਫ਼ੀਸਦੀ ਦਿੰਦਾ ਮਤਦਾਨ ਦੇ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ? ਜਾਂ ਫਿਰ ਅਸਲੀ ਲੋਕਤੰਤਰ ਲਈ ਪਰਿਵਰਤਨ ਲਈ ਹੰਭਲਾ ਮਾਰਿਆ ਜਾਵੇ ?
ਇਹ ਇੱਕ ਔਖੀ ਚੋਣ ਕਰਨ ਦਾ ਸਵਾਲ ਹੈ , ਅਤੇ ਦੂਜਾ ਵਿਕਲਪ ਕਠਿਨ ਹੈ । ਇਹਦਾ ਭਾਵ ਹੈ ਨਿਸਚਿਤ ਕਰਨਾ ਕਿ ਉੱਥੇ ਇੱਕ ਅਸਲੀ ਵਿਰੋਧੀ ਪੱਖ ਹੈ , ਅਤੇ ਜਾਣਦੇ ਹੋਣਾ ਕਿ ਇੱਕ ਅਸਲੀ ਵਿਰੋਧੀ ਪੱਖ ਦੇਰ ਅਵੇਰ ਸੱਤਾ ਵਿੱਚ ਵਿੱਚ ਆਵੇਗਾ । ਤੇ ਫਿਰ ਸਭ ਗੜਬੜਾਂ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਵਿੱਚ ਆ ਜਾਣਗੀਆਂ , ਸਿਖਰ ਤੱਕ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ਦੇ ਨੈੱਟਵਰਕ , ਟੁੱਟ ਜਾਣਗੇ ਅਤੇ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਇਸ ਸਾਰੇ ਲਈ ਜਵਾਬਦੇਹ ਠਹਿਰਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਕੀ ਇਹ ਆਸਾਰ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਤੇ ਇੱਕ ਸੱਤਾਵਾਦੀ ਸ਼ਾਸਨ ਵਿਚਾਰ ਕਰਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ ?
ਅਸਲੀ ਤਬਦੀਲੀ ਲਿਆਉਣ ਲਈ ਸਾਹਸ ਜੁਟਾਉਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਜਵਾਬਦੇਹੀ ਦੇ ਬਿਨਾਂ ਸੱਤਾ ਹੁਣ ਚੱਲ ਨਹੀਂ ਸਕਦੀ । ਇਹ ਉਹ ਗੱਲ ਹੈ ਜੋ ਮਿਸਰ ਦੇ ਲੱਖਾਂ ਨਾਗਰਿਕ , ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਚਿਹਰੇ ਅਸੀ ਟੇਲੀਵਿਜਨ ਉੱਤੇ ਵੇਖੇ ਹਨ ਜ਼ੋਰ ਨਾਲ ਅਤੇ ਸਪੱਸ਼ਟ ਭਾਂਤ ਕਹਿ ਰਹੇ ਹਨ ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਚੇਹਰਿਆਂ ਨੂੰ ਵੇਖਦੇ ਹੋਏ , ਬੰਦਾ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਕਰਨਾ ਲੋਚਦਾ ਹੈ ਕਿ ਮਿਸਰ ਦਾ ਜਮਹੂਰੀ ਪਰਿਵਰਤਨ ਸਫਲ ਹੋਵੇਗਾ । ਇਹ ਇੱਕ ਅੱਛੀ ਉਦਾਹਰਣ ਹੋਵੇਗੀ , ਜਿਹੋ ਜਿਹੀ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆਂ ਨੂੰ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ।
No comments:
Post a Comment