ਕੱਲ੍ਹ ਆਜ ਔਰ ਕੱਲ੍ਹ-ਐਤਜ਼ਾਜ਼ ਅਹਸਨ

(ਐਤਜ਼ਾਜ਼ ਅਹਸਨ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਇਕ ਸਿਆਸਤਦਾਨ, ਵਕੀਲ, ਸ਼ਾਇਰ ਤੇ ਲਿਖਾਰੀ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ 27 ਸਤੰਬਰ 1945 ਨੂੰ ਮਰੀ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਚ ਜਨਮ ਲਿਆ । ਉਹ ਪੀਪਲਜ਼ ਪਾਰਟੀ ਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹਨ  ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਵਜ਼ੀਰ-ਏ-ਦਾਖ਼ਲਾ ਵੀ ਰਹੇ ਹਨ । ਕਈ ਕਿਤਾਬਾਂ ਲਿਖੀਆਂ । ‘ਇੰਡਸ ਸਾਗਾ ਐਂਡ ਦ ਮੇਕਿੰਗ ਆਫ਼ ਪਾਕਿਸਤਾਨ’ ਓਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਸਹੂਰ ਕਿਤਾਬ ਹੈ । 9 ਮਾਰਚ 2007 ਨੂੰ ਜਦੋਂ ਚੀਫ਼ ਜਸਟਿਸ ਚੌਧਰੀ ਇਫ਼ਤਖ਼ਾਰ ਨੂੰ ਜਦੋਂ  ਓਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਕੁਰਸੀ ਤੋਂ ਪਰਵੇਜ਼ ਮੁਸ਼ੱਰਫ਼ ਨੇ ਲਾਹ ਦਿੱਤਾ ਸੀ ਤਾਂ ਐਤਜ਼ਾਜ਼ ਅਹਸਨ ਨੇ ਓਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਇਕ ਤਹਿਰੀਕ ਚਲਾਈ  ਜੀਹਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ 16 ਮਾਰਚ 2009 ਨੂੰ ਚੌਧਰੀ ਇਫ਼ਤਖ਼ਾਰ ਨੂੰ ਦੁਬਾਰਾ ਚੀਫ਼ ਜਸਟਿਸ ਬਣਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ।)





ਕੁਛ ਖ਼ਾਬ, ਕੁਛ ਅੰਦੇਸ਼ੇ, ਕੁਛ ਸਵਾਲ











ਅਹਿਦ ਜਵਾਨੀ ਮੇਂ ਦੇਖੇ ਥੇ

ਕੈਸੇ ਕੈਸੇ ਖ਼ਾਬ ਸੁਹਾਨੇ

ਉਨ ਖ਼ਵਾਬੋਂ ਮੇਂ ਹਮ ਲਿਖਤੇ

ਅਕਸਰ ਖ਼ੁਸ਼ੀਓਂ ਕੇ ਅਫ਼ਸਾਨੇ







ਏਕ ਨਈ ਦੁਨੀਆ ਕੀ ਕਹਾਨੀ

ਏਕ ਨਈ ਦੁਨੀਆ ਕੇ ਤਰਾਨੇ

ਐਸੀ ਦੁਨੀਆ ਜਿਸ ਮੇਂ ਕੋਈ

ਦੁੱਖ ਨਾ ਝੇਲੇ ਭੂਕ ਨਾ ਜਾਨੇ







ਲਗਤਾ ਥਾ ਹਮ ਸਭ ਨੇ ਦੇਖੇ

ਇਸ ਧਰਤੀ ਕੇ ਦਰਦ ਅੰਜਾਨੇ

ਸੋਚਾ ਥਾ ਕਿ ਸਭ ਨਿਕਲੇਂਗੇ

ਗ਼ੁਰਬਤ ਕੇ ਸਭ ਪਾਪ ਮਿਟਾਨੇ







ਏਕ ਤਰਫ਼ ਥੀ ਜਨਤਾ ਸਾਰੀ

ਏਕ ਤਰਫ਼ ਥੇ ਚੰਦ ਘਰਾਨੇ

ਏਕ ਤਰਫ਼ ਥੇ ਭੂਕੇ ਨੰਗੇ

ਏਕ ਤਰਫ਼ ਕਾਰੂੰ ਕੇ ਖ਼ਜ਼ਾਨੇ







ਏਕ ਤਰਫ਼ ਥੀਂ ਮਾਏਂ ਬਹਿਨੇਂ

ਏਕ ਤਰਫ਼ ਤਹਿਸੀਲ ਔਰ ਥਾਨੇ

ਏਕ ਤਰਫ਼ ਥੀ ਤੀਸਰੀ ਦੁਨੀਆ

ਏਕ ਤਰਫ਼ ਬੇਦਾਦ ਪੁਰਾਨੇ







ਏਕ ਤਰਫ਼ ਸਚਲ ਔਰ ਬਾਹੂ

ਏਕ ਤਰਫ਼ ਮਿਲਾ-ਏ-ਔਰ ਮਸਲਕ

ਏਕ ਤਰਫ਼ ਥੇ ਹੀਰ ਔਰ ਰਾਂਝਾ

ਏਕ ਤਰਫ਼ ਕਾਜ਼ੀ ਔਰ ਚੂਚਕ







ਏਕ ਤਰਫ਼ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਕੇ ਧਾਰੇ

ਏਕ ਤਰਫ਼ ਥੇ ਧਾਰੇ ਭੁਸ ਕੇ

ਸਾਰੀ ਦੁਨੀਆ ਪੂਛ ਰਹੀ ਥੀ

ਬੋਲੋ! ਅਬ ਤੁਮ ਸਾਥ ਹੋ ਕਿਸ ਕੇ?







ਸੋਚਾ ਥਾ ਹਮ ਮਿਲ ਕਰ ਸਾਰੇ

ਦੁਨੀਆ ਕੋ ਤਬਦੀਲ ਕਰੇਂਗੇ

ਦੁੱਖ ਔਰ ਦਰਦ ਕੀ ਯੇ ਮੁਸਾਫ਼ਤ

ਤੈਅ ਹਮ ਮੇਲ਼ ਹਾ ਮੇਲ਼ ਕਰੇਂਗੇ







ਸਭ ਭਾਈਉਂ ਕੀ ਸੋਚ ਥੀ ਯਕਸਾਂ

ਹਾਥ ਮੇਂ ਡਾਲੇ ਹਾਥ ਖੜੇ ਥੇ

ਸੂਲ਼ੀ ਕੋ ਕੁਛ ਚੂਮ ਚੁੱਕੇ ਥੇ

ਕੁਛ ਸੂਲ਼ੀ ਕੇ ਸਾਥ ਖੜੇ ਥੇ







ਆਂਖੋਂ ਮੇਂ ਸਭ ਖ਼ਾਬ ਥੇ ਰੌਸ਼ਨ

ਹਾਥੋਂ ਮੇਂ ਉਮੀਦ ਕਾ ਪ੍ਰਚਮ

ਦੁਨੀਆ ਸਾਰੀ ਮੁੱਠੀ ਮੇਂ ਥੀ

ਲਬ ਪਾ ਤਰਾਨਾ, ਮੱਧਮ, ਮੱਧਮ







ਕਦਮ ਸੇ ਆਪਨੇ ਕਦਮ ਮਿਲਾ ਕਰ

ਅਭੀ ਮੁਸਾਫ਼ਤ ਤੈਅ ਕਰਨਾ ਥੀ

ਮਹਿਕੂਮੀ ਕੇ ਗੀਤ ਹਮ ਨੇ

ਆਜ਼ਾਦੀ ਕੀ ਲੈ ਭਰਨਾ ਥੀ







ਨਯਾ ਸਵੇਰਾ ਆਨੇ ਕੋ ਥਾ

ਰਾਤ ਅੰਧੇਰੀ ਜਾਨੇ ਕੋ ਥੀ

ਆਜ਼ਾਦ, ਔਰ ਆਜ਼ਾਦੀ ਭੀ

ਤੇਰੀ ਮੇਰੀ, ਆਨੇ ਕੋ ਥੀ







ਗਿਰਤੀ ਹੁਈ ਦੀਵਾਰ ਕਿ ਲੋਗੋ!

ਬਾਕੀ ਨਾ ਥਾ ਕੋਈ ਸਹਾਰਾ

ਲੱਗਨੇ ਕੋ  ਥਾ ਏਕ ਹੀ ਧੱਕਾ

ਮਿਲਨੇ ਪਰ ਬੱਸ ਏਕ ਇਸ਼ਾਰਾ



ਆਜ







ਲੇਕਿਨ ਹਮ ਤੋ ਬਿਖਰ ਰਹੇ ਥੇ

ਔਰ ਹਮਕੋ ਅਹਿਸਾਸ ਨਹੀਂ ਥਾ

ਖ਼ਾਬ ਅਧੂਰੇ ਭੀ ਰਹਿਤੇ ਹੈਂ

ਇਸ ਕਾ ਹਮਕੋ ਪਾਸ ਨਹੀਂ ਥਾ







ਇਲਮੋ ਹੁਨਰ ਕੋ ਛੋੜ ਕੇ ਹਮ ਨੇ

ਆਪਨੇ ਆਪਨੇ ਮਸਲਕ ਪਾਲੇ

ਰੰਗੋ ਨਸਬ, ਤਹਿਜ਼ੀਬ ਔਰ ਮਜ਼ਹਬ

ਕਿਆ ਕਿਆ ਆਪ ਤਫ਼ਰਕੇ ਡਾਲੇ







ਦੇਖੋ ਦੇਖੋ ਕਿਤਨੇ ਬੇਟੇ

ਸ੍ਰੀਨਗਰ ਮੇਂ ਖੇਤ ਹੋਏ ਹੈਂ

ਦੇਖੋ ਦੇਖੋ ਕਿਤਨੇ ਭਾਈ

ਝੀਲ ਕੀ ਖ਼ੂਨੀ ਰੇਤ ਹੋਏ ਹੈਂ







ਹਥਿਆਰੋਂ ਕੀ ਦੌੜ ਲੱਗੀ ਹੈ

ਜੰਗ ਕਰਨੇ ਹਰ ਫ਼ੌਜ ਖੜੀ ਹੈ

ਮਜ਼ਹਬ ਔਰ ਤਹਿਜ਼ੀਬ ਕੇ ਬਲ ਪਰ

ਕੌਮ ਸੇ ਦੇਖੋ ਕੌਮ ਲੜੀ ਹੈ







ਏਕ ਮਹਜ਼ਬ ਕੌਮ ਕੋ ਦੇਖੋ

ਖ਼ੁਦ ਹਮ ਨੇ ਬਦਨਾਮ ਕੀਹ ਹੈ

ਬਾਕੀ ਜੋ ਕੁਛ ਬਚਾ ਥਾ ਇਸ ਕਾ

ਗ਼ੈਰੋਂ ਨੇ ਵੋਹ ਤਮਾਮ ਕੀਹ ਹੈ







ਦੁਨੀਆ ਕੀ ਤਾਰੀਖ਼ ਗਵਾਹ ਹੈ

ਅਦਲ ਬਨਾ ਜਮਹੂਰ ਨਾ ਹੋਗਾ

ਅਦਲ ਹਵਾ ਤੋ ਦੇਸ ਹਮਾਰਾ

ਕਭੀ ਭੀ ਚਕਨਾਚੂਰ ਨਾ ਹੋਗਾ







ਅਦਲ ਬਨਾ ਕਮਜ਼ੋਰ ਅਦਾਰੇ

ਅਦਲ ਬਨਾ ਕਮਜ਼ੋਰ ਇਕਾਈਆਂ

ਅਦਲ ਬਨਾ ਬੇਬਸ ਹਰ ਸ਼ਹਿਰੀ

ਅਦਲ ਬਨਾ ਹਰ ਸੰਮਤ ਧਾਈਆਂ







ਦੁਨੀਆ ਕੀ ਤਾਰੀਖ਼ ਮੇਂ ਸੋਚੋ

ਕਬ ਕੋਈ ਮੁਨਸਿਫ਼ ਕੈਦ ਹੂਆ ਹੈ?

ਆਮਿਰ ਕੀ ਆਪਣੀ ਹੀ ਇੰਨਾ ਸੇ

ਅਦਲ ਯਹਾਂ ਨਾਪੈਦ ਹੂਆ ਹੈ







ਯੂੰ ਲਗਤਾ ਹੈ ਏਕ ਹੀ ਤਾਕਤ

ਅਰਜ਼ ਖ਼ੁਦਾ ਪਰ ਘੁੰਮ ਰਹੀ ਹੈ

ਯੂੰ ਲਗਤਾ ਹੈ ਹਰ ਏਕ ਕੁੱਵਤ

ਪਾਉਂ ਉਸ ਕੇ ਚੂਮ ਰਹੀ ਹੈ







ਇਸ ਕੀ ਬੰਬਾਰੀ ਕੇ ਬਾਇਸ

ਖ਼ੂੰ ਮੇਂ ਸਭ ਲਬਰੇਜ਼ ਹੂਏ ਹੈਂ

ਮਜ਼ਹਬ ਮੇਂ ਸ਼ਿੱਦਤ ਆਈ ਹੈ

ਖ਼ੁਦਕਸ਼ ਜੰਗਜੂ ਤੇਜ਼ ਹੋਏ ਹੈਂ